Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Smyrnium perfoliatum & Sorghum bicolor

fotò
fotò
Àpi-fèr(-perfoulia)

Smyrnium perfoliatum

Apiaceae Umbelliferae

Autre noum : Àpi-bouscas.

Noms en français : Maceron de Crète, Maceron perfolié.

Descripcioun :
L'àpi-fèr-perfoulia s'atrovo quasimen qu'en Prouvènço séusouso, aqui trachis dins li prado umido e proche dis oustau. Douno d'èr au coumun àpi-fèr, Smyrnium olusatrum, pamens se recounèis eisa à si fueio qu'embrasson la cambo e si pichot fru (2 à 4 mm) gaire rufa.

Usanço :
Coume pèr soun cousin, l'àpi-fèr, tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino e li fueio (blanchido), li flour (chaplado dins l'ensalado o adoubado dins lou vinaigre), li tijo (pelado). Li grano podon remplaça lou pebre. Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn aquest àpi-fèr èi depuratiéu....

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Abriéu à jun

Liò : Prado umido - Escoumbre e proche dis oustau - Bos clar
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Smyrnium perfoliatum L., 1753

fotò
fotò
Grand-mi

Sorghum bicolor

Poaceae Graminaceae

Noms en français : Sorgho, Sorgho bicolore.

Descripcioun :
Lou grand-mi es uno planto de culturo que se vèi de mai en mai qu'a pas de besoun d'arousage. Se pòu rescountra peréu en deforo di champ, coume dins lis escoumbre (fotò). Se recounèis eisa en fru emé si poulit gran di dos coulour. Es uno erbo bèn grando emé sis enflourejado masclo (o esterlo) en aut e ermafroudito en bas.

Usanço :
Lou grand-mi a coume óurigino l'Etioupìo d'ounte s'es espandi dins touto l'Africo. Lou gran se pòu manja coume lou ris o en farino. La planto, pas trop jouino, se mastego coume la cano-à-sucre. D'efèt s'atrobo un glucoside forço empouisounant (que douno d'acide cianidrique) avans que la planto agué fa sa flour.

Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Sorghum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado

Liò : Champ - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Sorghum bicolor (L.) Moench, 1794

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
C
R
R
RR
RR
ges
ges

Smyrnium perfoliatum & Sorghum bicolor

ges
ges
ges
RRR
C
RR
ges
ges

Coumpara Àpi-fèr(-perfoulia) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Grand-mi emé uno autro planto

fotò